TÜRK SÜSLEME SANATINDA NAR
Yrd. Doç. Dr. Ersel ÇAĞLITÜTÜNCİGİ
İslami dönem süslemelerinde yer alan nar ve nar ağacı motifleri, İslamiyet öncesi ikonografik kavramlarla da bağlantılı olmalıdır. Özellikle hayat ağacı ve bir dalın ucuna eklenen nar motifleri, Türklerdeki ağaç kültünün ve bu külte bağlı olarak gelişen hükümdarlık simgesinin bir uzantısı olarak da değerlendirilebilir. Nitekim Kutadgu Bilig’de hükümdarlık simgelerinden kün-ay’la birlikte nar dalının görülmesi, Hakanlılar devrinde, İslamiyet’ten sonraki ağaç simgesinin nar ağacına dönüşmesi bu motifin hükümdarlık simgelerinden birine dönüştüğünün açık göstergeleridir (Esin 2003/1: 47). Bu noktadan yola çıkarak İslamiyet sonrasında, yerel idareciler tarafından yaptırılan mimari eserlerin ve minyatürlerin süsleme programına dâhil edilen nar ağacı motiflerinin -en azından bazılarının- bolluk, bereket ve cennet sembolü olmanın yanında, İslamiyet öncesi inanışlara gönderme yapılarak hükümdarlığın veya hükümdar sülalesinin simgesini de taşıdığı söylenebilir. Bazı ağaçların dalları arasındaki narlar ise daha sonra bu sülaleden yetişerek başa geçecek olan diğer hükümdar veya yönetici kadronun habercisi şeklinde de yorumlanabilir.
Türk sanatında görülen figürlerin ellerinde tuttukları nar, kâinatın, dünyanın ve Türk halklarının bütünlüğünün simgesi olabilir. Nar bezemesi ile verilmek istenen bu mesajla bağlantılı en önemli veri kitabelerde karşımıza çıkmaktadır. Pek çok eserin kitabesinde, İslam’ın ve Türklüğün lideri hatta direği gibi sıfatlarla atıfta bulunulan sultanların bütünleştirici yönü, sahip olduğu güç ve dünya üzerindeki hâkimiyetleri nar motifleri ile ifade bulmuş; içindeki taneler de hâkimiyetleri altında birleşen Türk ve diğer dünya halklarının simgesi olarak düşünülmüş olmalıdır. Özetle, bu tür epigrafik bilgilerle verilmek istenen mesajın desteklenmiş olduğunu söyleyebiliriz.
Hepsi : [Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
Side Nar ve Apollon : [Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
2024-04-19, 00:25 tarafından xmetinx
» Yasar Özel 60`li ve 70´li Kayitlariyla(2 album) ve 7 bölüm Sarkilari .
2024-04-18, 11:09 tarafından xmetinx
» Mediha Sen Sancakoglu - 4 Bölüm Sarkilari,14 Full Albüm...
2024-04-18, 11:03 tarafından xmetinx
» Altın Sesler - Unutulmayan Şarkılar (3 CD)2008
2024-04-18, 10:57 tarafından xmetinx
» Prime Сasual Dating - Authentic Ladies
2024-04-14, 05:11 tarafından gorkemcebic
» Bahri & Tufan Altas - 17 Full albüm...Türkü & THM
2024-03-18, 16:15 tarafından sinyor01
» Aşık Meçhuli full Özel Kayıtları
2024-02-25, 15:03 tarafından mesutca1
» Actual Women Optimal Сasual Dating
2024-02-13, 02:34 tarafından gorkemcebic
» Seyfettin Sucu 41 Full Album...
2023-12-26, 23:56 tarafından BURAK
» TRT Türk Halk Müziği Arşivi 578 Şarkı - 4 Bölüm...
2023-12-26, 23:48 tarafından BURAK
» Zeki Müren - 68 Full albüm - Bölüm 1...
2023-10-02, 02:59 tarafından xmetinx
» Gönül Yazar - 20 Full albüm....
2023-09-04, 13:58 tarafından hkkan
» Malatyali Ibrahim - 35 Full album...
2023-08-03, 15:58 tarafından Recep4
» Asik Mahsuni Serif - 119 Full albüm...
2023-07-05, 08:17 tarafından Ahmet0
» Ömür Göksel - 45'lik Plaklari & Albümleri...
2023-07-05, 08:14 tarafından Ahmet0
» Trt Arsiv Serisi 16 - 70 Yillik Özlem - Atatürk - 2008
2023-06-21, 11:10 tarafından uyan
» Emrah 40 Full Album...
2023-06-11, 08:47 tarafından hkkan
» Eski Nostaljik Mp3 ler 1827 adet...
2023-05-26, 14:49 tarafından meteor
» Ahmet Sezgin Albümleri ve 45'likleri...
2023-05-23, 21:53 tarafından Ahmet0
» Taş Plak Serisi Odeon Kolleksiyon 10 albüm 2015 THM
2023-05-23, 08:53 tarafından Ahmet0